Δημοσιεύθηκε στο μηνιαίο περιοδικό CAR – Μάρτιος 2010
Δύο έννοιες είναι σίγουρα συμβατές, να είσαι ταυτόχρονα αναγνώστης του CAR και υποστηρικτής της άμεσης ανάγκης για σύγχρονες συγκοινωνιακές υποδομές στην χώρα. Χωρίς τέτοιες υποδομές δεν μπορεί κανένας να εξασκήσει την αγάπη του για ασφαλή, δυναμική και απολαυστική οδήγηση ούτε να αποσβέσει, ποιοτικά και ποσοτικά, την επένδυση του σε ένα νέο σύγχρονο μοντέλο.
Τα τελευταία 10 έτη, ως πολίτες έχουμε γίνει θιασώτες μιας αισθητής βελτίωσης των υποδομών. Παρόλα αυτά ο δρόμος που πρέπει να διανύσουμε είναι μακρύς. Η Αττική οδός, η γέφυρα Ρίο-Αντίρριο, η ολοκλήρωση τμημάτων του εθνικού οδικού δικτύου και της Εγνατία Οδού αλλά και η δημιουργία και επέκταση του ΜΕΤΡΟ είναι σίγουρα βήματα μπροστά. Όμως η υψηλή ανεπάρκεια ενός μεγάλου κομματιού του κορμού του εθνικού οδικού δικτύου, η αναμονή της Ιόνιας Οδού και τμημάτων της Πελοποννήσου, η ευρεία ανεπάρκεια του τοπικού οδικού δικτύου των μεγαλουπόλεων και βασικών δήμων αποτελούν ανοικτές πληγές με άμεσο κόστος. Η πρωτιά μας σε τροχαία ατυχήματα, οι καταπονήσεις των αυτοκινήτων, η άνοδος του κόστους συντήρησης, η έλλειψη της άνετης, ευχάριστης και οικολογικής οδήγησης είναι ορισμένες βασικές ενδείξεις. Οι ελλιπείς υποδομές δημιουργούν σοβαρό κοινωνικό κόστος σε ζωές, υποβαθμίζουν της ποιότητα ζωής και την ευτυχία μας και αποτελούν πρόσκομμα στο να αναδείξουμε την ορθή οδηγική συμπεριφορά μας ακόμη και εάν το επιθυμούμε πραγματικά.
Η ελληνική αυτοκινητιστική κοινότητα έχει σε γενικές γραμμές ανταποκριθεί στη πρόθεση της πολιτείας για νέες σύγχρονες συγκοινωνιακές υποδομές. Οι διελεύσεις από την Αττική Οδό έχουν σπάσει κάθε ρεκόρ, τα διόδια πληρώνονται κατά κανόνα στην Ολύμπια Οδό έστω και εάν τα έργα δεν έχουν τελειώσει ή δεν έχουν καν αρχίσει σε κάποια σημεία! Οι δημότες κάθε πόλης στην Αττική και στην περιφέρεια αναφέρουν επιτακτικά την ανάγκη βελτίωσης της κατάστασης των τοπικών λεωφόρων και δρόμων. Η διάθεση για επενδύσεις σε νέα και παλαιά μοντέλα, παρά το δυσχερές οικονομικό περιβάλλον, παραμένει ικανοποιητική. Ενώ και η φορολογική συνεισφορά διατηρείται υψηλή.
Όμως η πολιτεία ακόμη βρίσκεται στο σημείο μεταξύ ασαφών αρμοδιοτήτων, ελλιπών μελετών και επιβλέψεων και κατασκευαστική ανεπάρκειας. Έργα που έχουν πληρωθεί με φόρους και τέλη των πολιτών έχουν παραληφθεί ελλιπώς χωρίς το επιθυμητό τελικό αποτέλεσμα. Ενώ και η συντήρηση ή αποκατάσταση τους έχει αφεθεί στο διηνεκές. Την πιο βασική προϋπόθεση ανάπτυξη της αγοράς και κοινωνίας του αυτοκινήτου την έχει διαχειριστεί η πολιτεία με σοβαρότατες ελλείψεις και ανεπάρκεια αποτελεσμάτων. Οι περισσότερες δημόσιες τεχνικές -πολεοδομικές μονάδες είναι αναποτελεσματικές και δείχνουν το λιγότερο ανεπαρκείς να φέρουν εις πέρας όλο το έργο που τους έχει ανατεθεί. Τρανό άλλωστε το πρόσφατο συμβάν με τις κατολισθήσεις στα Τέμπη, στο βασικότερο αυτοκινητόδρομο της χώρας. Ενώ όλοι φαντάζομαι νοιώθουμε ανασφάλεια όταν οδηγούμε μεταξύ Κορίνθου και Πάτρας, ένα κρίσιμο τμήμα το οποίο θα έπρεπε τόσο καιρό να έχει μετατραπεί σε ένα σύγχρονο αυτοκινητόδρομο.
Η δημιουργία υπουργείου με αποκλειστική ευθύνη της υποδομές είναι ένα θετικό βήμα από πλευράς προθέσεων της νέας κυβέρνησης και της πολιτείας. Το αποτέλεσμα όμως είναι το μεγάλο ζητούμενο από όλους μας. Οι επενδύσεις σε υποδομές είναι βασικό να αυξηθούν, από δημόσια, ιδιωτικά ή ευρωπαϊκά κεφάλαια, αλλά και να υλοποιηθούν σωστά. Άμεσα οφείλουν να προχωρήσουν με επιτυχία τα σημαντικά αυτοχρηματοδοτούμενα έργα, οι νέοι μεγάλοι εθνικοί και περιφερειακοί αυτοκινητόδρομοι, η επέκταση του ΜΕΤΡΟ και της Αττικής Οδού σε επίπεδο κεντρικού κράτους και μια σειρά έργων βελτίωσης των τοπικών οδών και λεωφόρων της Αθήνας και των μεγαλουπόλεων της περιφέρειας σε επίπεδο αυτοδιοίκησης.
Επίσης, κρίσιμα φαντάζουν η πλήρης αναδιοργάνωση και εκσυγχρονισμός των δημοσίων τεχνικών-πολεοδομικών μονάδων και η αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων σχετικά με το οδικό και συγκοινωνιακό δίκτυο μεταξύ των κρατικών και αυτοδιοικητικών μονάδων. Έτσι ώστε να γίνει πραγματικότητα η σωστή επίβλεψη των έργων, η επαρκής κατασκευαστική ποιότητα σε ένα λογικό κόστος, και βεβαίως η σταθερή αποκατάσταση των προβλημάτων του οδοστρώματος (κοινώς λακκούβες!). Γιατί δεν ξεκινάμε από το απλό: Κάθε “Καλλικρατικης Μεταρρυθμισης” Περιφέρεια & Δήμος ας είναι υπεύθυνος για τους δρόμους στα όρια του και ας φροντίσει να οργανώσει μια αποτελεσματική τεχνική και πολεοδομική υπηρεσία. Τότε ένα μεγάλο βήμα θα είναι γεγονός και όλοι εμείς οι φίλοι και φίλες του CAR θα μπορούμε να επενδύσουμε καλύτερα.