Άρθρο ΠΑΡΟΝ ΚΥΡΙΑΚΗΣ Δύο τρόποι μείωσης του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος. Η χονδρική τιμή και παρεμβάσεις εξοικονόμησης.
Του Μάνου Κρανίδη*
*Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ, MSc, CEO «KRAMA PROPERTY», www.kramaproperty.com, Ενεργειακός Επιθεωρητής, Δημοτικός Σύμβουλος Χαλανδρίου, Πρόεδρος ΕΝΙΒΟΠΑ, ΔΣ ΠΟΜΙΔΑ.
Το μεγάλο ζήτημα σήμερα στην κοινωνία και οικονομία είναι το υψηλό κόστος ηλεκτρικού ρεύματος. Η λύση των νέων χρωματιστών τιμολογίων ρεύματος που ξεκίνησε αρχές του 2024 ακόμη προβληματίζει, όχι μόνο τους καταναλωτές αλλά ακόμη και τους ειδικούς ενεργειακούς συμβούλους και επιθεωρητές. Τα ερωτήματα και σημεία αβεβαιότητας είναι πολλά και μεσοσταθμικά δεν έδωσε μια διατηρήσιμη λύση για την πτώση του κόστους ηλεκτρισμού και κατ’ επέκταση της ενέργειας. Σήμερα στην λιανική αγορά ηλεκτρικού ρεύματος υπάρχουν αρκετοί πάροχοι με βασικό παίκτη την ΔΕΗ που κατέχει το συντριπτικά μεγάλο μερίδιο αγοράς άνω του 70%.Θεωρητικά υπάρχει επαρκής ανταγωνισμός, όμως η ενεργοποίηση του νέου συστήματος αποδεικνύεται ότι δεν αντιμετωπίζει δομικά το ζήτημα των τιμών ενέργειας.
Ο 1ος τρόπος μείωσης του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος αφορά την μεγάλη αιτία ανόδου του, την χονδρική τιμή. Από αυτή εξαρτώνται οι τιμές τιμολογίων λιανικής, και αλλάζει διαρκώς, με ανοδική τάση την τελευταία 5ετία, καθοριζόμενη βάσει του χρηματιστηρίου ενέργειας. Αποτέλεσμα της επιλογής του συστήματος καθορισμού της χονδρικής τιμής είναι η Ελλάδα να είναι απροστάτευτη στις διεθνείς αναταράξεις, χωρίς μαξιλάρι, και από τις πιο ακριβές χώρες, στοιχείο που επίσης δεσμεύει τις λιανικές τιμές, διαφορετικές ανά πάροχο, σε υψηλό επίπεδο για το μέσο νοικοκυριό. Σήμερα μια μέση τιμή είναι μεταξύ 0,14 μέχρι 0,17€ ανά κιλοβατώρα, που είναι απαγορευτική και είναι ο μεγαλύτερος παράγοντας για την ραγδαία αύξηση του κόστους ζωής. Επίσης το 2024 το κράτος σταμάτησέ την σταθερή οριζόντια επιδότηση, και την ενεργοποιεί, όπως τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο σε συγκεκριμένες ομάδες καταναλωτών σε περιόδους εξαιρετικά υψηλών τιμών όπως σήμερα, πολιτική που επίσης δεν επαρκεί. Η αλλαγή του συστήματος καθορισμού χονδρικής τιμής είναι μια 1η ενέργεια για την μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος.
Ο 2ος τρόπος μείωσης του κόστους ηλεκτρικού ρεύματος, στο επίπεδο του νοικοκυριού και του ακινήτου, είναι η επένδυση σε παρεμβάσεις εξοικονόμησης κατανάλωσής ενέργειας και ηλεκτρικού ρεύματος. Ας δούμε μερικές ξεκινώντας από αυτές μικρότερου σε αυτές μεγαλύτερου προϋπολογισμού. 1ον. Εγκατάσταση ηλιακού θερμοσίφωνα για ζεστό νερό χρήσης και λαμπτήρων τύπου Led. 2ον. Εγκατάσταση νέων κλιματιστικών, φυσικού αερίου για θέρμανση και ζεστό νερό χρήσης και συσκευών υψηλής ενεργειακής απόδοσης 3ον. Τοποθέτηση παθητικών παρεμβάσεων όπως νέα ενεργειακά κουφώματα και θερμοπρόσοψης 4ον. Τοποθέτηση αντλίας θερμότητας και φωτοβολταικών συστημάτων με συμψηφισμό ενέργειας και απαλλαγή από κόστους ηλεκτρικού ρεύματος για 25 έτη. Κάθε ακίνητο έχει και τις ανάλογες παρεμβάσεις και απαιτεί την κατάλληλη εξειδικευμένη μελέτη.
Ο 1ος τρόπος αφορά άμεσα και ο 2ος τρόπος έμμεσα, την κυβέρνηση και την δημόσια πολιτική. Γιατί η αλλαγή του τρόπου καθορισμού της χονδρικής τιμής είναι αποκλειστική ευθύνη των κυβερνώντων και γιατί οφείλει να λαμβάνει ισχυρά κίνητρα επιδοτήσεων και φορολογικών κινήτρων για τις επενδύσεις των νοικοκυριών σε εξοικονόμηση αλλά και ο κάθε πολίτης να αντιληφθεί την σημασία και άμεση απόδοση αυτών των παρεμβάσεων. Είναι αναγκαίο και εφικτό, γιατί το κόστους ηλεκτρικού ρεύματος πρέπει να μειωθεί τόσο για την μείωση του πληθωρισμού, του κόστους αγαθών και των βασικών υπηρεσιών και γενικά του κόστους ζωής, ώστε να μπορεί να προσεγγίσει η βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας.