Δημοσιεύθηκε στην Deal News 21/5/2020
Αναμφίβολα, σήμερα στη κρίση της πανδημίας, ο τουρισμός σε όλες τις μορφές του αποτελεί ένα κρίσιμο τομέα της ελληνικής οικονομίας και ανάπτυξης. Η μορφή των αστικών βραχυχρονίων μισθώσεων, μέσω ειδικών πλατφορμών (Airbnb,Κλπ), τα τελευταία έτη εμφάνισε σημαντική άνοδο και αύξηση των μεγεθών του, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, καλύπτοντας την ανάγκη των επισκεπτών για μεγαλύτερη αυτονομία και ευελιξία. Σήμερα και στην Ελλάδα αξιοποιούνται χιλιάδες ακίνητα διαφόρων τύπων (διαμερίσματα, κατοικίες, βίλλες) μέσω τέτοιων βραχυχρόνιων μισθώσεων, ακολουθώντας μια πολυετή ισχυρή διεθνή τάση. Όμως η κρίση της επιδημίας έδωσε ένα παγκόσμιο μεγάλο χτύπημα με σχεδόν πλήρεις ακυρώσεις από τον Μάρτιο του 2020. Η πλήρης εξάρτηση από ζήτηση εξωτερικού, η αδυναμία ταξιδιών, η ισχυρή πτώση της ψυχολογίας, η αβεβαιότητα των εισοδημάτων μοιραία οδηγούν σε μια δύσκολη βραχυπρόθεσμη περίοδο για τον τουρισμό γενικά αλλά και για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ειδικά.
Πρόσφατα στοιχεία για την Ελλάδα δείχνουν ότι συντελείται μια δομική αλλαγή σε αυτή την κατηγορία μισθώσεων. Ένα μεγάλο ποσοστό των ιδιοκτητών προσφέρει πλέον τα ακίνητα του στις κλασσικές μισθώσεις. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η προσφορά ακινήτων προς κλασσική μακροχρόνιά μίσθωση αυξήθηκε στις περισσότερες περιοχές της Αθήνας σε ποσοστά της τάξης του 20-30%. Μια εξέλιξη λογική και αναμενόμενη για τους ακόλουθους λόγους: 1) Η σημερινή συνολική βραχυπρόθεσμη προοπτική του κλάδου τουριστικών μισθώσεων είναι αρνητική. 2) Ήδη προ κρίσης επιδημίας υπήρχε σημαντική υπερπροσφορά ακινήτων προς βραχυχρόνια μίσθωση όταν στην Αθήνα προσφέρονταν πάνω από 10.000 ακίνητα! 3) Οι μισθώσεις κατοικίας στην Ελλάδα τα τελευταία έτη ήταν σε πλήρη άνοδο των ενοικίων και της ζήτησης και σημαντική έλλειψη προσφοράς. Η προσφορά μπορεί και πρέπει να καλυφθεί από ακίνητα ποιοτικής κατασκευής ή κτιριακής ετοιμότητας όπως αυτά των βραχυχρόνιων μισθώσεων. Άλλωστε το χαρακτηριστικό κάθε ακινήτου που μέχρι σήμερα προσφέρονταν για βραχυχρόνια μίσθωσή είναι ότι υποχρεωτικά πρέπει να είναι σε πολύ καλή κατασκευαστική εικόνα και πλήρως ανακαινισμένο.
Ο τομέας των κλασσικών μισθώσεων ναι μεν επηρεάζεται από την κρίση της επιδημίας αλλά με λιγότερη ένταση και έκταση. Αυτό γιατί κυρίως καλύπτει την πάγια και διαρκή ανάγκη της κύριας κατοικίας των μισθωτών και όχι την κάλυψη μια βραχυχρόνιας ανάγκης αναψυχής η επαγγελματικής υποχρέωσης. Τα μισθώματα τους θα δεχθούν πίεση όπως αυτή της υποχρεωτικής νομοθετικής μείωσης του 40% όμως θα υπάρχουν, δεν ακυρώνονται και θα διατηρήσουν την ισχυρή ζήτηση και επίπεδο τους.
Σε επίπεδο οικονομίας είναι θετικό να ενισχυθεί η προσφορά ακινήτων προς κλασσική μίσθωση και μάλιστα με χαρακτηριστικά πολύ καλής κατασκευαστικής ποιότητας και ετοιμότητας. Η αναγκαστική αυτή τάση θα πιέσει προς την καλύτερη ισορροπία της αγοράς μισθώσεων κατοικιών και θα δώσει δυνατότητες καλύτερης οίκησης για πολλούς συμπολίτες μας. Είναι μια ενέργεια που πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb έπρεπε να έχουν πράξει από το 2018 όταν η υπερπροσφορά είχε ήδη εμφανισθεί, η πληρότητα έπεφτε το ίδιο και τα ημερήσια μισθώματα. Ειδικά για τέτοια ακίνητα σε μεγάλα αστικά κέντρα όπως η Αθήνα. Στα νησιά και σε τουριστικές περιοχές η εικόνα και η τακτική είναι λίγο διαφορετικές. Πρώτον τα προσφερόμενα ακίνητα αφορούν αυτοτελής εξοχικές κατοικίες ή βίλλες. Η ζήτηση είναι σχετικά εποχική με έμφαση τους μήνες του καλοκαιριού. Η πορεία τους θα επηρεαστεί από την πορεία γενικά του τουρισμού όμως και σε αυτή την περίπτωση η σημερινή τακτική είναι η μετακίνηση σε μισθώσεις μεγαλύτερου διαστήματος γιατί όχι και σε κλασσικές αστικές μισθώσεις.
Ο τομέας των ακινήτων, μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων θα συνεχίσει να υπάρχει και στο μέλλον, μάλιστα έχει και το πλεονέκτημα σήμερα της αυτόνομης τουριστικής οίκησης χωρίς συνάθροιση κοινού. Όμως φαίνεται ότι πλέον η ζήτηση θα είναι επαρκής για λιγότερα προσφερόμενα ακίνητα και σε χαμηλότερα μισθώματα. Στην Ελλάδα απαιτείται μια πολιτική οργάνωσης και στήριξης του τουρισμού που να ενσωματώσει σωστά και την τάση των βραχυχρόνιων μισθώσεων ώστε να αντέξει στην φετινή πίεση και να αδράξει την ευκαιρία για το απαιτούμενο αναπτυξιακό άλμα τα επόμενα έτη. Στο τέλος όμως της ημέρας η τακτική κάθε ιδιοκτήτη είναι αυτή που κρίνει το επενδυτικό αποτέλεσμα. Οι κλασσικές μισθώσεις είναι τώρα ο δρόμος με το πιο ελεγχόμενο ρίσκο για πολλούς, αυτό δείχνουν τα στοιχεία και η κοινή λογική, ο καλύτερος σύμβουλος μας!