Δημοσιεύθηκε στην DEAL NEWS 25/11/2019
Για το 2018, η αξία των αποθεμάτων άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) (δηλαδή η σωρευτική αξία των ιδίων κεφαλαίων των ξένων επενδυτών και των καθαρών δανείων σε επιχειρήσεις στην Ελλάδα) ανήλθε στα 33,6 δισ. δολάρια. Τα αποθέματα ΑΞΕ της Πορτογαλίας, μιας ευρωπαϊκής χώρας με παρόμοια οικονομικά μεγέθη, παρόμοιο πληθυσμό αλλά και εξάρτηση από τη συμβολή του τουριστικού τομέα στο ΑΕΠ της, 17,8% έναντι του 20,6% της Ελλάδας, ήταν 136 δισ. δολάρια – πάνω από 4 φορές μεγαλύτερη.
Προκειμένου η Ελλάδα να αυξήσει τις ετήσιες εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων επαρκώς ώστε αυτές να μπορέσουν έστω να πλησιάσουν την αξία των αποθεμάτων ΑΞΕ των ευρωπαίων ομόλογών της, θα πρέπει να προσφερθούν στις διεθνείς επενδυτικές αγορές ευκαιρίες για άμεσες ξένες επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, μαζί με σημαντικές διαβεβαιώσεις ότι επενδύσεις τέτοιας κλίμακας και σημασίας θα αντιμετωπίζονται με τη δέουσα προσοχή και θα υποστηρίζονται από την Κυβέρνηση αλλά και την περιφερειακή διοίκηση.
Σε όλες τις αναπτυγμένες δυτικές χώρες, είναι σύνηθες τέτοιου είδους δεσμεύσεις του δημόσιου τομέα να παρέχονται σε επενδυτές του ιδιωτικού τομέα για επενδυτικές ευκαιρίες τέτοιας κλίμακας ώστε να είναι ικανές να επηρεάζουν θετικά δήμους, περιφέρειες και φυσικά εθνικές οικονομίες.
Στην Καλιφόρνια για παράδειγμα, οι παραχωρήσεις της πόλης του Anaheim στην Disney εκτιμήθηκαν συνολικά σε 1 δισεκατομμύριο δολάρια για τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει 510 εκατομμύρια δολάρια για τη χρηματοδότηση διαφόρων βελτιώσεων σε υποδομές καθώς και πρόσφατες φορολογικές ελαφρύνσεις για την ανάπτυξη νέων ξενοδοχείων.
Για την Euro Disney, το Παρίσι πρόσφερε εγγυήσεις ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων γαλλικών φράγκων για οδοποιία, πρόσβαση στον κοντινό αυτοκινητόδρομο ταχείας κυκλοφορίας (autoroute), επέκταση των γραμμών τρένων RER στο θεματικό πάρκο, κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής και σταθμό για τη γραμμή TGV. Επίσης, έγινε συμφωνία για σημαντική μείωση του συντελεστή του φόρου προστιθέμενης αξίας στις πωλήσεις των εισιτηρίων και τέλος, συμφωνία παροχής νερού, αποχέτευσης, αερίου, ηλεκτρικής ενέργειας και άλλων υπηρεσιών.
Και στις δύο παραπάνω περιπτώσεις, υπογράφηκαν συμφωνίες με τις οποίες ο δημόσιος τομέας αναγνωρίζει ρητά τη συμβατική υποχρέωσή του να στηρίζει κάθε επενδυτικό πρόγραμμα με ευρεία αναπτυξιακή επιρροή. Οι συμφωνίες αυτές παρείχαν το απαραίτητο κίνητρο και προβολή για να προχωρήσουν οι επενδυτές.
Πέρα από τα παραδείγματα της Disney, περιπτώσεις άμεσης συνεργασίας του δημόσιου τομέα με μεμονωμένους επενδυτές του ιδιωτικού τομέα μέσω δεσμεύσεων και παραχωρήσεων αφθονούν. Οι δικαιούχοι τέτοιων παραχωρήσεων περιλαμβάνουν εταιρείες αυτοκινητοβιομηχανίας για τη δημιουργία εργοστασίων παραγωγής τους, εταιρείες βιοτεχνολογίας (Biotech) για τις εγκαταστάσεις Έρευνας και Ανάπτυξής τους (R&D facilities) και αθλητικούς συνδέσμους για την ανάπτυξη των αθλητικών τους ομάδων, των σταδίων και των συναφών εγκαταστάσεών τους.
Οι επιτυχημένες ιδιωτικοποιήσεις του λιμανιού του Πειραιά, της χερσονήσου του Αστέρα αλλά και μελλοντικά ίσως του Ελληνικού που βρίσκεται σε εξέλιξη, πραγματοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό λόγω της ρητής δέσμευσης της Κυβέρνησης, με γραπτά Μνημόνια Συμφωνίας (MOUs), να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της έναντι των αντισυμβαλλόμενων επενδυτών. Εν συντομία δηλαδή, η θετική εξέλιξη προήλθε μέσω της δεσμευτικής σύμβασης με το κράτος.
Στην Ελλάδα αντιθέτως, υπάρχει ελάχιστο ή και καθόλου προηγούμενο προδραστικού, ουσιαστικού, άμεσου διάλογου και συνεργατικής σχέσης με επενδυτές του ιδιωτικού τομέα για επενδύσεις εθνικού ενδιαφέροντος μεγάλης κλίμακας μέσω ρητών, γραπτών, δημόσιων δεσμεύσεων. Επενδύσεις που θα φέρουν και πολλές θέσεις εργασίας.
Η υιοθέτηση τέτοιων πρακτικών προσαρμοσμένης και ουσιαστικής κυβερνητικής στήριξης για τα περιορισμένα σε αριθμό, πολύ μεγάλα έργα του ιδιωτικού τομέα -τα οποία έχουν καταφέρει να ελιχθούν με επιτυχία ανάμεσα στις συμπληγάδες της δυσλειτουργίας του δημόσιου τομέα και της γραφειοκρατίας- θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για μεγαλύτερη προσέλκυση διεθνών επενδυτών και μακροχρόνια αύξηση στις άμεσες ξένες επενδύσεις, μέσω τέτοιων, σπάνιων ευκαιριών στην ελληνική αγορά. Επενδύσεις καταλυτικές για την ανάπτυξη στην χώρα και την προσέλκυση δεκάδων επενδύσεων μεσαίας και μικρότερης κλίμακας. Υπάρχει η άμεση αναπτυξιακή ανάγκη και έχει έρθει η ώρα.